Współczesne projektowanie graficzne nie ogranicza się wyłącznie do estetyki – pełni ono przede wszystkim funkcję komunikacyjną. Jednym z jego najważniejszych narzędzi są infografiki, piktogramy i symbole graficzne, które stanowią integralną część języka wizualnego. Ich rola w przekazywaniu informacji oraz znaczeń jest nie do przecenienia, szczególnie w erze przesytu treści i złożoności współczesnego świata. Aby lepiej zrozumieć ich potencjał komunikacyjny, warto przyjrzeć się również ich tłu historycznemu, a szczególnie pionierskiemu podejściu Ottona Neuratha i jego systemowi Isotype.
Infografiki: wizualne przedstawienie danych
Projektowanie infografik polega na tworzeniu graficznych reprezentacji informacji, danych i wiedzy w sposób przystępny i atrakcyjny wizualnie. Dobrze zaprojektowana infografika nie tylko ułatwia zrozumienie złożonych informacji, ale także pozwala na ich szybsze przyswojenie. Może łączyć różne formy – wykresy, mapy, ilustracje, teksty – w spójną i logiczną całość. Dzięki temu infografiki stały się popularnym narzędziem zarówno w mediach, edukacji, marketingu, jak i w przestrzeni publicznej.
Piktogramy i symbole graficzne: uniwersalność przekazu
Piktogramy to proste graficzne przedstawienia idei, przedmiotów lub działań. Ich celem jest szybkie przekazywanie informacji w sposób zrozumiały niezależnie od języka, kultury czy wykształcenia odbiorcy. Powszechnie stosowane są na lotniskach, dworcach, w aplikacjach mobilnych, opakowaniach produktów czy instrukcjach obsługi.
Projektowanie piktogramów wymaga precyzji, zrozumienia zasad percepcji oraz wiedzy o symbolice kształtów i kolorów. To zadanie z pogranicza sztuki i inżynierii wizualnej – piktogram musi być prosty, a zarazem znaczący. Symbole graficzne mogą mieć charakter bardziej abstrakcyjny lub kontekstowy, ale podobnie jak piktogramy służą do szybkiego kodowania i dekodowania informacji.
Język wizualny a komunikacja
Wszystkie wymienione formy graficzne – infografiki, piktogramy i symbole – tworzą język wizualny, który funkcjonuje jako alternatywa dla języka mówionego i pisanego. To właśnie dzięki ich uniwersalności możliwe jest przekazywanie treści w sposób natychmiastowy i często ponadkulturowy. W kontekście globalizacji i rozwoju mediów cyfrowych, umiejętność projektowania skutecznych komunikatów wizualnych staje się kluczowa.
Tło historyczne: Isotype i Otto Neurath
Fundamenty współczesnego języka wizualnego w projektowaniu graficznym sięgają lat 20. XX wieku, kiedy to Otto Neurath, austriacki socjolog, ekonomista i wizjoner, stworzył system Isotype (International System of Typographic Picture Education). Isotype był metodą przedstawiania złożonych informacji społecznych, ekonomicznych i naukowych za pomocą prostych, standardowych piktogramów.
Neurath wierzył, że społeczeństwo potrzebuje nowego sposobu komunikacji, który byłby bardziej dostępny dla szerokich mas. W tym celu współpracował z grafikami i projektantami, m.in. z Gerdem Arntzem, tworząc zestaw ikon i zasad, które można było stosować uniwersalnie. Język Isotype był narzędziem edukacyjnym – prostym, ale niezwykle skutecznym. Neurath postrzegał go jako sposób tłumaczenia złożonego świata na język obrazów – logiczny, uporządkowany i zrozumiały dla każdego.
Dziedzictwo Neuratha i współczesne projektowanie graficzne
Choć minęło już niemal sto lat od powstania Isotype, zasady tego systemu są wciąż aktualne. Jego wpływ można zauważyć w nowoczesnym projektowaniu infografik, w interfejsach użytkownika, a nawet w języku emoji. Dzisiejsi projektanci, świadomie lub nie, korzystają z idei Neuratha, dążąc do maksymalnej przejrzystości i zrozumiałości komunikatów wizualnych.
W dobie cyfryzacji, gdzie dane i informacje są generowane w ogromnych ilościach, odpowiedzialne projektowanie graficzne odgrywa coraz większą rolę. Umiejętność tworzenia czytelnych i atrakcyjnych infografik czy zestawów piktogramów staje się nie tylko pożądaną kompetencją zawodową, ale również ważnym elementem kształtowania społecznej świadomości.